(Hình minh họa)
Các phương pháp trữ lạnh noãn
Bên cạnh trữ lạnh noãn trưởng thành MII, còn có 2 phương pháp khác có thể được thực hiện để trữ lạnh noãn của nữ giới, đặc biệt là ở những bệnh nhân cần bảo tồn khả năng sinh sản do bệnh lý ung thư.
Trữ lạnh noãn non
Noãn non là noãn chưa trưởng thành, chưa đủ khả năng thụ tinh với tinh trùng. So với noãn trưởng thành MII, trữ lạnh noãn non không hiệu quả bằng. Vì vậy, chỉ nên thực hiện trữ lạnh noãn non trong trường hợp bệnh nhân không thể trữ noãn MII do: (1) không còn đủ thời gian để kích thích buồng trứng, (2) sự gia tăng nồng độ estrogen có thể làm nặng hơn bệnh lý ung thư, (3) bảo tồn khả năng sinh sản ở trẻ gái chưa dậy thì.
Trong trường hợp chọc hút noãn non, nghiên cứu cho thấy nên nuôi cấy noãn non đến trưởng thành rồi tiến hành trữ noãn MII. Joseph và cộng sự (2013) so sánh hiệu quả của trữ noãn non (noãn giai đoạn GV và MI) ngay sau chọc hút noãn non (nhóm 1) so với nuôi trưởng thành noãn rồi mới tiến hành trữ lạnh (nhóm 2). Nhóm 1 gồm 12 noãn GV và 15 noãn MI (n = 27). Nhóm 2 gồm 38 noãn GV và 31 noãn MI (n = 69). Nghiên cứu cho thấy nhóm 2 có tỉ lệ trưởng thành noãn cao hơn gấp đôi so với nhóm 1. Tỉ lệ trưởng thành noãn của nhóm 1 và nhóm 2 lần lượt là 39% và 77%. Tỉ lệ noãn sống sau rã đông thì không khác biệt giữa hai nhóm, lần lượt là 85% và 83%. Tổng kết chung, tỉ lệ thu hồi noãn khả dụng sau trữ lạnh noãn GV và MI, sau đó rã đông rồi nuôi trưởng thành chỉ là 33%, trong khi đó tỉ lệ này ở nhóm nuôi trưởng thành rồi mới trữ lạnh là 64%.
(Hình minh họa)
Trữ lạnh mô buồng trứng
Trữ lạnh noãn non có khuyết điểm là khó thu hồi được nhiều noãn ở bệnh nhân không có buồng trứng đa nang. Một giải pháp khác của bảo tồn khả năng sinh sản là trữ lạnh mô buồng trứng, trong đó toàn bộ mô lành buồng trứng sẽ được lấy ra ngoài, trữ lạnh và sẽ được cấy ghép lại vào cơ thể sau khi bệnh nhân hoàn tất quá trình điều trị ung thư. Tuy nhiên, kỹ thuật trữ lạnh mô buồng trứng chưa phổ biến như chọc hút và trữ lạnh noãn, và hiện vẫn được xem là một thử nghiệm. Trữ lạnh mô buồng trứng cũng như tiến trình cấy ghép lại mô buồng trứng vào cơ thể đòi hỏi đội ngũ có trình độ kỹ thuật cao và quy trình hoàn chỉnh.
Một yếu tố khác của việc trữ lạnh mô buồng trứng cần cân nhắc là bệnh nhân có khả năng chịu đựng được một cuộc phẫu thuật nội soi hay không. Cần đánh giá tổng thể chức năng đông cầm máu, nguy cơ nhiễm trùng, các nguy cơ về gây mê hồi sức và nguy cơ di căn hoặc lây nhiễm tế bào ung thư vào mô buồng trứng.
Trường hợp có thai tự nhiên và sinh sống đầu tiên sau khi cấy ghép lại mô buồng trứng trữ lạnh vào cơ thể được báo cáo vào năm 2004 (Donnez và cộng sự, 2004). Kể từ đó đến nay, đã có khoảng 100 trẻ ra đời sau kỹ thuật này. Một phân tích gồm 60 trường hợp cấy ghép mô buồng trứng ở Bỉ, Đan Mạch và Tây Ban Nha cho thấy hơn 90% phụ nữ được cấy ghép có biểu hiện hoạt động của buồng trứng, trong khoảng thời gian trung vị là 4 tháng sau cấy ghép. 18% số phụ nữ này đã có thai, phần lớn là thai tự nhiên và có 12 ca sinh sống từ 6 phụ nữ. Một số nghiên cứu khác cho thấy tỉ lệ có thai sau cấy ghép là 27,5-31% và tỉ lệ sinh sống là 22,5%. Có trường hợp được báo cáo đã mang thai 3 lần với mảnh cấy ghép hoạt động kéo dài đến 10 năm (Anderson và cộng sự, 2017).
Việc cấy ghép lại mô buồng trứng vào cơ thể không phải lúc nào cũng thuận lợi, đặc biệt một số nhà khoa học quan ngại về việc có thể đưa tế bào ác tính trở lại cơ thể (tế bào ung thư của bản thân buồng trứng hoặc di căn từ cơ quan khác tới). Vì vậy, các nhà khoa học đang nghiên cứu kỹ thuật phân lập tế bào noãn từ mô buồng trứng, kích thích phát triển và gây trưởng thành noãn in vitro sau đó thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm. Mô hình này đã thành công ở chuột, trong một ngày không xa quy trình và hệ thống nuôi cấy noãn phân lập từ mô trữ lạnh buồng trứng có thể sớm áp dụng thành công ở người.
Tác giả: ThS. BS. Nguyễn Khánh Linh
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần hỗ trợ, bạn có thể liên hệ với Phòng khám Phương Nghi thông qua số hotline hoặc nhắn tin trực tiếp tại fanpage để được tư vấn chi tiết nhé!
Tổng đài tư vấn & đặt lịch: 028 3620 3789
Địa chỉ: 41-43 Đường số 3, Cư xá Đô Thành, phường 4, quận 3, TP.HCM
Thời gian thăm khám:
8h00 - 19h00 (Thứ hai - Thứ bảy)
8h00 - 11h00 (Chủ nhật)
Website: www.pkphuongnghi.vn